Grodno zabytki – co zobaczyć podczas wizyty w słynnym mieście nad Niemnem?
Odkąd został wprowadzony ruch bezwizowy, Grodno stało się popularnym celem wycieczek dla polskich turystów. To urokliwe miasto położone nad Niemnem, stanowi nie tylko istotną część polskiej historii, ale także zachęca turystów ze względu na liczne zabytki.
Grodno Polska – historia
Ślady polskości w Grodnie są nierozerwalnie związane z historią tego miasta, która swój początek ma w średniowieczu. Po niezliczonych atakach dokonywanych przez Litwinów, Tatarów, Krzyżaków oraz Polaków, Grodno ostatecznie dostało się pod panowanie królów Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Następnie miasto przeżywało wiele wzrostów i spadków gospodarczych, co wynikało z wydarzeń historycznych (potop szwedzki i zabory). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Grodno zostało oficjalnie przyłączone do jej granic. Niestety podczas II wojny światowej zostało zajęte przez wojska radzieckie i obecnie jest jednym z miast leżących na terenie niepodległej Białorusi.
Jakie zabytki związane z Polską warto zobaczyć?
Ze względu na polską przeszłość miasta, odwiedzając Grodno nie sposób pominąć polskich śladów pozostawionych po przodkach. Należą do nich:
Stary i Nowy Zamek
O dawnej potędze grodu przypominają dwa zabudowania zamkowe wzniesione w miejscu dawnego grodu. Stary zamek został przebudowany na rezydencję królewską w czasach Stefana Batorego, jednakże zniszczenia wojenne spowodowały, że zdecydowano się na budowę Nowego Zamku. Jest to miejsce nieodłącznie związane z Polską historią, ponieważ to tutaj odbywały się sejm niemy oraz sejm rozbiorowy.
Odwiedzając zabudowania warto podejść pod główne drzwi wejściowe, gdzie można zobaczyć oryginalny kartusz herbowy Rzeczypospolitej Obojga Narodów z czasów Augusta III. Obecnie wewnątrz znajduje się muzeum.
Dobrym pomysłem jest również spacer ulicą Zamkową, gdzie mieści się Pałac Masalskiego oraz Pałac Hraptovicha.
Cmentarz Farny
Podczas wycieczki warto odwiedzić miejsce, gdzie spoczywają obrońcy miasta z czasów II wojny światowej. Wiele nagrobków nie przetrwało do dzisiejszych czasów, natomiast szczególną uwagę warto zwrócić na mogiłę harcerza Tadeusza Jasińskiego – obrońcy miasta z 1939 roku oraz generała Adama Mokrzeckiego i prezydenta Edwarda Listowskiego. Na tutejszych nagrobkach można odnaleźć wiele polskich nazwisk.
Miejsca związane z Elizą Orzeszkową i Zofią Nałkowską
W Grodnie żyła i tworzyła wybitna polska pisarka – Eliza Orzeszkowa, na której cześć nazwano jedną z grodzieńskich ulic. W celu upamiętnienia działalności autorki, powstało tutaj również niewielkie muzeum (ulica Elizy Orzeszkowej 17), gdzie zostały zrekonstruowane dwie sale domu autorki oraz pomnik obroniony przez Polaków podczas wojny. Eliza Orzeszkowa pochowana jest na starym cmentarzu katolickim (ulica Podmiejska), gdzie można zobaczyć jej grób. Drugą znaną polską pisarką, żyjącą w Grodnie była Zofia Nałkowska. Na Uniwersytecie Grodzieńskim mieści się sala pamięci poświęcona autorce.
Bazylika katedralna świętego Franciszka Ksawerego
Charakterystyczna budowla z dwoma wieżami i kopułą w zielono-niebieskim kolorze to bazylika katedralna ufundowana przez Stefana Batorego. Na szczególną uwagę zasługuje ołtarz św. Kazimierza, znajdujący się wewnątrz bazyliki, który otoczony jest figurami polskich królów (m.in. Władysława Jagiełło, czy Bolesława Krzywoustego). O polskim wydźwięku budowli świadczy również fakt, że większość mszy w bazylice odbywa się w języku polskim.
Kościół Zwiastowania NMP i dawny klasztor Brygidek
Bazylika katedralna świętego Franciszka Ksawerego to nie jedyna świątynia związana z polskimi przedstawicielami. W Grodnie znajduje się także Kościół Zwiastowania NMP, który został ufundowany przez Aleksandrę z Sobieskich oraz jej męża Krzysztofa Wiesołowskiego. Świątynia została wzniesiona po śmierci adoptowanej córki małżeństwa. Małżonkowie są pochowani w podziemiach kościoła.
Kościół Matki Bożej Anielskiej i klasztor franciszkanów
To tutaj w okresie międzywojennym działał Maksymilian Kolbe. Świątynia wzniesiona w XVII wieku, znajduje się po przeciwnej stronie Niemna niż Stare Miasto.
Batorówka
To kolejna budowla związana z pobytem Stefana Batorego w Grodnie. Z racji wielu wojen, król uczynił z miasta swoją tymczasową siedzibę. Batorówka to kamienica, gdzie wykonano sekcję zwłok władcy. Obecnie znajduje się tutaj Kunstkamera czyli Muzeum Osobliwości.
Ciekawostki
- Zwiedzając Grodno warto pamiętać, że wiele zabytków, które nie były związane z przeszłością ruską zostało zniszczonych przez władze sowieckie. Z tego powodu zostały zburzone m. in. „fara witoldowa”, barokowy kościół i klasztor bernardynek.
- W Grodnie nie znajdziemy pomników upamiętniających bohaterstwo polskich obrońców, wręcz przeciwnie, po południowej stronie mostu na Niemnie znajduje się tablica poświęcona Grigorijowi Gornowychowi, który poległ od kul polskich obrońców
- W mieście jest wiele symboli komunistycznych, ponieważ wielu mieszkańców Grodna podchodzi z sentymentem do takich oznaczeń
- Wielu mieszkańców Grodna rozumie język polski, natomiast rozpoczynając rozmowę nie powinno się zaczynać zdania od razu w języku polskim – lepiej wcześniej zapytać się, czy druga osoba go rozumie
Grodno to miasto wielu kontrastów, w którym przeplatają się wpływy sowieckie i dobrze zachowane pamiątki po polskiej historii. To najbardziej polskie miasto ze wszystkich białoruskich miast. Jest najczęściej wybieraną przez turystów miejscowością w Białorusi, co świadczy tylko o tym, że warto zapisać ją sobie na liście do odwiedzenia!
