Bieg Pamięci Tropem Wyklętych Maks i Aldona początek ma w roku 2015 w miejscowości Choczewo na Pomorzu.
Dlaczego w Choczewie? W tym mieście działa Stowarzyszenie im. kpt. Antoniego Rymszy ps. Maks, którego założycielem i prezesem jest Wiesław Bobkowski.
Maks był jednym z najdzielniejszych partyzantów Wileńszczyzny, najpierw w Oddziale „Kmicica”, a następnie „Łupaszki”, z którym przeszedł cały szlak bojowy 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Tu w Oddziale poznał przyszłą żonę, sanitariuszkę ps. Aldona.
W Choczewie 29 czerwca 1948 roku, w dniu urodzin Aldony, Maks został aresztowany przez Bezpiekę PRL i przekazany pod jurysdykcję Związku Sowieckiego. Potraktowany został jako obywatel Związku Radzieckiego i za działalność przeciwko niemu sąd wojskowy Północnej Grupy Wojsk Radzieckich w Legnicy skazał go na karę śmierci, zamienioną później na 25 lat obozu pracy na Kołymie.
To właśnie prezes Wiesław Bobkowski chcąc upamiętnić szczególną, zasłużoną dla Polski postać Antoniego Rymsza i jego małżonki wymyślił i zorganizował w 2015 r pierwszy Bieg Pamięci Tropem Wyklętych Maks i Aldona.
W 2020 roku z powodu pandemii Bieg był zagrożony z powodu zakazu organizowania większych imprez. Pan Wiesław wpadł na pomysł zorganizowania małych biegów w różnych miejscowościach. Zwrócił się też z tą prośbą do Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Legnicy.
W lipcu natomiast planowałem wyjazd na Wileńszczyznę wraz z wolontariatem Sekcji Młodzieżowej Światowego Związku Armii Krajowej Nowy Targ. Była więc możliwość spontanicznego zorganizowania tego Biegu za granicą na Wileńszczyźnie skąd pochodzili Maks i Aldona. W zorganizowaniu tego przedsięwzięcia pomogły nam miejscowe organizacje: Wspólnota Miłosierdzia Bożego z Tadeuszem Romanowskim, TG Sokół z Krystyną Sławińską i Henrykiem Baranowiczem. Frekwencja dopisała, dla uczestników zorganizowaliśmy także skromne nagrody i medale. Zaprosiliśmy także TVP Wilno, która nagrała ciekawy reportaż.
Tak powstała I edycja Bieg Pamięci Tropem Wyklętych Maks i Aldona.
W latach następnych do organizowania Biegu oficjalnie dołączyła Fundacja „Dunajec” –
Pomoc Polakom na Kresach, chociaż wcześniej obecni członkowie pracowali pod egidą ŚZAK.
W tym roku 14 lipca odbędzie się już IV edycja Biegu.
Opracował:
Tadeusz Kisiel
prezes Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Legnicy
